Kończąc tematykę związaną z obowiązkowymi elementami wyroku rozwodowego przybliżę Państwu kwestię orzekania przez sąd o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania stron. Poprzednie wpisy dotyczyły orzekania co do winy, władzy rodzicielskiej, opieki naprzemiennej oraz alimentów na rzecz małoletnich dzieci stron i samych byłych małżonków. Zapraszam do zapoznania się z nimi. Dziś natomiast skupię się na wspólnym mieszkaniu stron.
1. Kiedy sąd orzeka o wspólnym mieszkaniu stron?
Zgodnie z treścią art. 58 par. 2 kro jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, sąd w wyroku rozwodowym orzeka także o sposobie korzystania z tego mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania rozwiedzionych małżonków. W wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka. Na zgodny wniosek stron sąd może w wyroku orzekającym rozwód orzec również o podziale wspólnego mieszkania. Może też orzec o przyznaniu mieszkania jednemu z małżonków, jeżeli drugi małżonek wyraża zgodę na jego opuszczenie bez dostarczenia lokalu zamiennego i pomieszczenia zastępczego, o ile podział bądź jego przyznanie jednemu z małżonków są możliwe.
2. Czy sąd orzeka tylko o mieszkaniu stanowiącym własność małżonków?
Sąd będzie orzekał o każdym mieszkaniu, w którym małżonkowie zamieszkiwali wspólnie przed rozwodem, niezależnie od posiadanego tytułu prawnego. Może to być więc mieszkanie stanowiące współwłasność obojga małżonków, będące przedmiotem spółdzielczego prawa do lokalu, służebności osobistej i stosunku najmu. Orzeczenie to może dotyczyć również mieszkań funkcyjnych, kwater przydzielonych przez wojskowy organ kwaterunkowy. Uprawnienie byłych małżonków do zamieszkiwania w lokalu może też dotyczyć stosunku podnajmu lub użyczenia. Sąd może też orzec o mieszkaniu zajmowanym bez tytułu prawnego. Należy natomiast pamiętać, że orzeczenie w tym zakresie ma jedynie charakter tymczasowy. Obowiązuje tylko przez czas wspólnego zamieszkiwania byłych małżonków. Bardzo ważne jest, by pamiętać, że takie orzeczenie w żadnym wypadku nie przesądza o tytule prawnym do tego lokalu. Nie można też z niego wnioskować, komu ono przypadnie w razie ewentualnego podziału majątku wspólnego.
3. Kiedy sąd orzeknie eksmisję jednego z byłych małżonków?
Takie orzeczenie może zapaść tylko w przypadkach wyjątkowych. Jeden z małżonków swym rażącym zachowaniem musi uniemożliwiać wspólne zamieszkiwanie. Przy orzeczeniu eksmisji sąd powinien uwzględnić ogólną dyrektywę zawartą w art. 58 § 4 k.r.o., czyli nakaz kierowania się potrzebami dzieci i małżonka, któremu powierzone zostało wykonywanie władzy rodzicielskiej. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem w tych sprawach sąd nie może orzec o eksmisji małżonka, któremu przysługuje wyłącznie tytuł prawny do lokalu. Natomiast orzeczeniu eksmisji nie stoi na przeszkodzie fakt, że małżonek wyprowadził się ze wspólnego mieszkania stron.
4. Kiedy sąd nie musi orzekać o wspólnym mieszkaniu stron?
Gdy obie strony zgłoszą taki zgodny wniosek, co jest bardzo częstą praktyką w prowadzonych przez nas sprawach.
W kolejnym wpisie przeanalizuję temat podziału majątku w wyroku rozwodowym. Zapraszam do śledzenia bloga, a w razie pytań – do kontaktu z naszym zespołem.
