Dzisiejszym wpisem rozpoczynam nową serię dotyczącą związków nieformalnych. Sprawy dotyczące konkubinatu i związków partnerskich są często rozpoznawane przez sądy. W kolejnych wpisach będę przybliżać prawne aspekty pozostawania w związkach nieformalnych.
1. Konkubinat – co to takiego?
Pod pojęciem konkubinatu potocznie rozumiemy dwie osoby pozostające w związku, ale nie związane węzłem małżeńskim. Czy prawnicy rozumieją to pojęcie tak samo? Z orzecznictwa sądów wynika, że pod pojęciem konkubinatu rozumieć należy stabilną, faktyczną wspólnotę osobisto-majątkową dwojga osób. Za konkubinat uznaje się związki wieloletnie, w ramach których zaspokajane są zarówno potrzeby materialne, jak i emocjonalne konkubentów, aspiracje do samorealizacji i poczucia bezpieczeństwa. Za główne przesłanki uznania związku za konkubinat uznaje się długość jego trwania oraz wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego.
2. Prawne aspekty konkubinatu.
Konkubinat jako taki nie podlega żadnej regulacji prawnej. Nie można stosować do niego żadnych przepisów dotyczących małżeństwa. Z art. 18 Konstytucji RP wynika bowiem, że małżeństwo to związek kobiety i mężczyzny. Z brzmienia tego przepisu wynika, że konkubinatowi nie przysługuje ochrona ani pomoc ze strony państwa. Pewne aspekty wspólnego życia partnerów znajdują jednak zostały jednak uregulowane.
3. O czym warto wiedzieć?
Sytuacja prawna konkubentów została zauważona przez przepisy z zakresu prawa rodzinnego i karnego. Na gruncie prawa cywilnego również znalazły się przepisy, które pomagają w ustaleniu sytuacji prawnej partnerów w związkach. Konkubinat “zauważyły” też przepisy prawa podatkowego i medycznego. Na powyższych zagadnieniach skupię się w kolejnych wpisach.
4. Jaki związek nie jest konkubinatem?
W orzecznictwie jasno wskazuje się, że związek nie noszący cech konkubinatu nie może korzystać z ochrony przyznanej konkubentom. O jakie związki chodzi? Krótkotrwałe (choć to pojęcie względne), nie wiążące się ze wspólnym mieszkaniem, bez wspólnoty gospodarczej i emocjonalnej.
Dziś garść podstawowych informacji. Zapraszam do kolejnych wpisów, gdzie przeanalizuję uregulowania dotyczące konkubinatu w poszczególnych gałęziach prawa. Jeśli mają Państwo jakieś pytania czy wątpliwości związane z ww. tematyką zapraszamy do kontaktu z naszym zespołem.