Dziś wracam do rozliczeń między byłymi konkubentami. Pisałam już o umowie konkubenckiej i koncepcji zniesienia współwłasności. Natomiast w tym wpisie skupię się na rozliczeniu nakładów na majątek byłego partnera. W jakich sytuacjach można tego dokonać? Odpowiedź znajdziecie Państwo we wpisie. Zapraszam.
1. Czy dokonałam nakładów na majątek byłego partnera?
Jeśli w trakcie trwania związków strony dokonywały inwestycji, które jednakże w konsekwencji powiększały majątek jedynie jednego z nich. W takiej sytuacji koncepcja zniesienia współwłasności nie znajdzie zastosowania. Strony inwestowały bowiem środki w mieszkanie czy firmę stanowiące własność tylko jednej z nich. Wobec tego nie powstała między nimi współwłasność.
Przykład?
W postanowieniu z dnia 6.10. 2004 r., sygn. akt II CK 47/04 Sąd Najwyższy wskazał, iż nakłady i wydatki, które były konkubent poniósł w związku z budową domu na gruncie stanowiącym wyłączną własność byłej konkubiny nie kwalifikują się jako zdarzenie, z którym ustawa łączy powstanie współwłasności w częściach ułamkowych.
Poniesione więc przez niego nakłady i wydatki mogą natomiast stanowić podstawę do rozliczeń według przepisów regulujących rozliczenie nakładów i wydatków na cudzą rzecz (art. 224-231 k.c.), czy o bezpodstawnym wzbogaceniu. Aby uzyskać zwrot tych wydatków były konkubent musi jednak zainicjować odrębne postępowanie sądowego. Takie stanowisko znajduje uzasadnienie w przepisach normujących stosunki majątkowe między małżonkami. Znajdziemy je także w przepisach prawa rzeczowego statuujących zasadę superficies solo cedit i stosunek związania własności budynku wzniesionego na gruncie wieczyście użytkowanym z prawem wieczystego użytkowania. Sporna nieruchomość nie może więc być przedmiotem postępowania o zniesienie współwłasności, ponieważ stanowi ona wyłączną własność byłej konkubiny.
2. Czy zawsze uzyskam zwrot nakładów?
To zależy. Rozliczenie nakładów w trybie tych przepisów jest możliwe dopiero wtedy, gdy rzecz pozostaje w wyłącznym posiadaniu tego z konkubentów, do którego należy. Jeśli np. były konkubent korzysta z rzeczy należącej do byłej konkubiny, to nie może on żądać rozliczenia nakładów na nią. Zakres rozliczenia tych nakładów jest bowiem uzależniony od stopnia, w jakim nakłady poczynione przez posiadacza zwiększają wartość rzeczy w chwili jej zwrotu.
Jeśli mają Państwo jakieś pytania dotyczące tej tematyki, zapraszamy do kontaktu z naszym zespołem. Zapraszamy również do śledzenia bloga. W najbliższych tygodniach pojawią się kolejne wpisy dotyczące rozliczenia konkubinatu.