Kontynuując tematykę związaną z konkubinatem i związkami partnerskimi dziś skupimy się na kwestiach medycznych i prawach pacjenta. Tak jak już wspominałam nie istnieje jednolite uregulowanie związków partnerskich, dlatego odpowiedzi na nurtujące nas pytania musimy poszukiwać wśród przepisów regulujących poszczególne gałęzie prawa.
1. Osoba bliska, czyli kto?
Ustawa z 6.11.2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta definiuje pojęcie osoby bliskiej. Zgodnie z jej słownikiem pod pojęciem tym rozumie się małżonka, krewnego do drugiego stopnia lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciela ustawowego, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę wskazaną przez pacjenta.
2. Jakie prawa ma osoba bliska w placówkach medycznych?
a) obecność przy udzielaniu świadczeń medycznych.
Na życzenie pacjenta przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych może być obecna osoba bliska. Osoba wykonująca zawód medyczny udzielająca świadczeń zdrowotnych pacjentowi może odmówić obecności osoby bliskiej. Może to jednak zrobić jedynie w ściśle określonych przypadkach. Chodzi o istnienie prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne pacjenta. Odmowę odnotowuje się w dokumentacji medycznej.
b) wgląd w dokumentację medyczną pacjenta.
Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentację medyczną pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu. Może również udostępnić dokumentację osobie upoważnionej przez pacjenta. Po śmierci pacjenta dokumentacja medyczna jest udostępniana osobie upoważnionej przez pacjenta za życia lub osobie, która w chwili zgonu pacjenta była jego przedstawicielem ustawowym. Dokumentacja medyczna jest udostępniana także osobie bliskiej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy udostępnieniu sprzeciwi się inna osoba bliska lub sprzeciwił się temu pacjent za życia.
c) spór o udostępnienie dokumentacji medycznej.
W przypadku sporu między osobami bliskimi o udostępnienie dokumentacji medycznej, zgodę na udostępnienie wyraża sąd. Dzieje się to w postępowaniu nieprocesowym. Wniosek może złożyć osoba bliska lub osoba wykonująca zawód medyczny. Osoba wykonująca zawód medyczny może wystąpić z wnioskiem do sądu także w przypadku uzasadnionych wątpliwości, czy osoba występująca o udostępnienie dokumentacji lub sprzeciwiająca się jej udostępnieniu jest osobą bliską. Jeśli pacjent za życia sprzeciwił się udostępnieniu dokumentacji medycznej sąd w postępowaniu nieprocesowym na wniosek osoby bliskiej, może wyrazić zgodę na udostępnienie dokumentacji medycznej i określić zakres jej udostępnienia, jeżeli jest to niezbędne:
- w celu dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia, z tytułu śmierci pacjenta;
- dla ochrony życia lub zdrowia osoby bliskiej.
d) uzyskanie informacji o stanie zdrowia.
Co do zasady lekarz ma obowiązek udzielać pacjentowi lub jego ustawowemu przedstawicielowi przystępnej informacji o jego stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu. Lekarz może udzielić ww. informacji innym osobom za zgodą pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego. Jeżeli pacjent nie ukończył 16 lat lub jest nieprzytomny bądź niezdolny do zrozumienia znaczenia informacji, lekarz udziela informacji osobie bliskiej.
3. Czy informację mogę uzyskać telefonicznie?
Przepisy nie zabraniają przekazywania informacji przez telefon. Niemniej na lekarzu ciąży obowiązek weryfikacji tożsamości osoby dzwoniącej. W takim przypadku należy przekazać lekarzowi wiadomości niezbędne do ustalenia, że jest się osobą bliską i można uzyskać informacje o pacjencie. Natomiast brak jest podstaw by z góry odmawiać prawa do uzyskania informacji w tej formie.
