Tak jak wspominałam w ostatnim wpisie, jednym z obowiązkowych elementów wyroku rozwodowego jest orzeczenie w zakresie obowiązku alimentacyjnego stron na rzecz ich małoletnich dzieci. Jednakże w wyroku rozwodowym może się również znaleźć orzeczenie w zakresie alimentów na rzecz byłego małżonka.
-
Kiedy sąd może orzec alimenty dla byłego małżonka?
Kwestę obowiązku alimentacyjnego pomiędzy byłymi małżonkami reguluje przepis art. 60 KRO, zgodnie z którym:
§ 1. Małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.
§ 2. Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.
§ 3. Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.
-
Co to oznacza w praktyce? – zwykły obowiązek alimentacyjny.
Sąd orzekający rozwód może na żądanie jednej ze stron zasądzić na jej rzecz alimenty od drugiego małżonka. W podstawowej postaci (art. 60 § 1 KRO) alimenty na rzecz byłego małżonka orzeka się, gdy drugi z małżonków nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i znajduje się w niedostatku. Sąd może orzec wtedy alimenty, ale musi wziąć pod uwagę usprawiedliwione potrzeby małżonka uprawnionego. Nie może więc zasądzić kwoty wyższej niż “potrzebna do przeżycia”. Jednocześnie wysokość alimentów musi odzwierciedlać możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Zobowiązanie alimentacyjne nie może być więc nadmiernym obciążeniem dla budżetu zobowiązanego.
-
Rozszerzony obowiązek alimentacyjny – czyli jaki?
W przypadku tzw. rozszerzonego obowiązku alimentacyjnego przewidzianego (art. 60 § 2 KRO) sąd może orzec o alimentach tylko na rzecz małżonka niewinnego od małżonka wyłącznie winnego za rozpad małżeństwa. Nie musi wystąpić przesłanka niedostatku, o której mowa w § 1 omawianego przepisu. Jedyną podstawą dla orzeczenia alimentów w tym wypadku jest pogorszenie sytuacji majątkowej uprawnionego. Małżonek niewinny rozkładowi pożycia, który posiada majątek lub dochód niższy od małżonka uznanego za winnego może więc żądać alimentów tylko z tego powodu.
-
Czy obowiązek alimentacyjny pomiędzy byłymi małżonkami wygasa?
Obowiązek alimentacyjny wobec byłego małżonka wygasa zawsze w momencie, gdy zawrze on nowy związek małżeński. Związki nieformalne nie mają jednak wpływu na alimenty. Dodatkowo obowiązek, o którym mowa w art. 60 § 1 KRO wygasa po 5 latach od dnia orzeczenia rozwodu. Sąd może go jednak zostać przedłużyć ze względu na wyjątkowe okoliczności.
-
Czy orzeczenie co do alimentów można zmienić?
W przypadku zasądzenia alimentów na podstawie cytowanego przepisu istnieje możliwość zmiany orzeczenia w oparciu o treść art. 138 KRO (szerzej o tym pisałam tutaj). Zmiana stanu faktycznego, na podstawie którego przyznano alimenty rozwiedzionemu małżonkowi, wymaga skorygowania orzeczenia lub zwarcia umowy.
Jeśli mają Państwo jakiekolwiek wątpliwości co do obowiązku alimentacyjnego zapraszamy do kontaktu z naszym zespołem.